W dniu 12.04.2022 roku na stronach Rządowego Centrum Legislacji pojawił się zaktualizowany projekt ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa (tzw. „ustawa o sygnalistach”).

 

Zmian w projekcie jest sporo; część z nich ma charakter porządkowy lub doprecyzowujący dotychczasowe zapisy; inne dotyczą działania organów państwowych (np. rzecznika Praw Obywatelskich) oraz sankcji za nieprzestrzeganie przepisów ustawy.

 

W zakresie obowiązków dotyczących pracodawców, poniżej przedstawiamy kluczowe nowe propozycje z tym zastrzeżeniem, że prace nad ustawą są nadal w toku i nie znamy ostatecznej wersji przepisów.

 

Zgodnie z nowymi założeniami:

 

• Podmiot prawny ustala procedurę wewnętrzną dotyczącą zgłaszania naruszeń po konsultacji z:

1)  zakładową organizacją związkową albo zakładowymi organizacjami związkowymi, jeżeli u podmiotu prawnego działa więcej niż jedna zakładowa organizacja związkowa, albo

2)  przedstawicielami osób świadczących pracę na rzecz podmiotu prawnego, wyłonionymi w trybie przyjętym u danego podmiotu prawnego, jeżeli u w tym podmiocie prawnym nie działa zakładowa organizacja związkowa.

 

• Konsultacje trwają nie krócej niż 7 dni i nie dłużej niż 14 dni od dnia przedstawienia przez podmiot prawny projektu procedury wewnętrznej.

 

• Pracodawca jest obowiązany zapoznać pracownika z treścią regulaminu zgłoszeń wewnętrznych przed dopuszczeniem go do pracy.

 

• Osobie ubiegającej się o wykonywanie pracy na podstawie stosunku pracy lub innego stosunku prawnego stanowiącego podstawę świadczenia pracy lub usług lub pełnienia funkcji podmiot prawny przekazuje informację o procedurze wewnętrznej wraz z rozpoczęciem rekrutacji lub negocjacji poprzedzających zawarcie umowy.

 

• Procedura może przewidywać „określenie systemu zachęt do korzystania z procedury wewnętrznej”.

 

• Zgłoszenie ustne dokonane za pośrednictwem nagrywanej linii telefonicznej lub innego nagrywanego systemu komunikacji głosowej, za zgodą zgłaszającego, jest dokumentowane w formie nagrania rozmowy, umożliwiającego jej wyszukanie, lub kompletnej i dokładnej transkrypcji rozmowy.

 

• Zgłoszenie ustne, dokonywane za pośrednictwem nienagrywanej linii telefonicznej lub innego nienagrywanego systemu komunikacji głosowej, jest dokumentowane w formie dokładnego protokołu rozmowy; zgłaszający może dokonać sprawdzenia, poprawienia i zatwierdzenia transkrypcji rozmowy lub protokołu rozmowy przez ich podpisanie.

 

• Na wniosek zgłaszającego zgłoszenie ustne może być dokonane za pomocą bezpośredniego spotkania zorganizowanego w terminie 7 dni od dnia otrzymania takiego wniosku. W takim przypadku, za zgodą zgłaszającego, zgłoszenie jest dokumentowane w formie nagrania rozmowy, umożliwiającego jej wyszukanie, lub dokładnego protokołu

 

• Projekt zmienia sankcje dla podmiotu który wbrew obowiązkowi nie ustanowił procedury wewnętrznej albo ustanowiona procedura wewnętrzna narusza przepisy ustawy; osoba taka zgodnie z nowymi propozycjami podlega karze grzywny.

 

• Realizacja obowiązku ustalenia procedury wewnętrznej przez podmioty prywatne, na rzecz których wykonuje pracę co najmniej 50 i mniej niż 250 osób, następuje do dnia 17 grudnia 2023 r.

 

• Realizacja obowiązku ustalenia procedury wewnętrznej przez podmioty prywatne, na rzecz których wykonuje pracę co najmniej 250 osób, następuje w terminie 1 miesiąca od dnia wejścia w życie ustawy.

 

• Ustawa wchodzi w życie po upływie 2 miesięcy od dnia ogłoszenia.