Od 1 października 2018 roku wejdzie w życie obowiązek nie tylko składania, ale również sporządzania sprawozdań finansowych wyłącznie w postaci elektronicznej.

Zgodnie z art. 19 e ust 1 znowelizowanej ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym, roczne sprawozdania finansowe, ale także już wcześniej powołane dokumenty takie jak sprawozdania z badania (jeśli sprawozdanie podlegało badaniu), odpisy uchwały lub postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego i o podziale zysku lub pokryciu straty (zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy o rachunkowości, Dz.U. z 2018 r. poz. 395) będzie trzeba przesyłać za pośrednictwem ministerialnego systemu teleinformatycznego.

Zgłoszenie wyżej wskazanych dokumentów opatruje kwalifikowanym podpisem elektronicznym albo podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP co najmniej jedna osoba fizyczna, której numer PESEL jest ujawniony w Rejestrze, wpisana jako członek organu uprawnionego do reprezentowania, wspólnik uprawniony do reprezentowania spółki osobowej, syndyk albo likwidator. Jeżeli wspólnikiem uprawnionym do reprezentowania spółki osobowej nie jest osoba fizyczna, zgłoszenie opatruje kwalifikowanym podpisem elektronicznym albo podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP co najmniej jedna osoba fizyczna, której numer PESEL jest ujawniony w Rejestrze, wpisana jako członek organu uprawnionego do reprezentowania, syndyk, likwidator wspólnika albo wspólnik uprawniony do reprezentowania spółki osobowej będącej wspólnikiem.

Warto w tym miejscu zwrócić uwagę na wymóg, aby zgłoszenie opatrzyła podpisem osoba, której numer PESEL jest ujawniony w Rejestrze. W związku z tym, w razie, gdy żadna z wyżej wskazanych osób nie posiada numeru PESEL, trzeba będzie rozważyć złożenie wniosku o nadanie numeru PESEL lub dokonanie zmiany składu zarządu. Co ważne, wprowadzone rozwiązania wyłączają możliwość zgłoszenia sprawozdania finansowego do KRS za pośrednictwem pełnomocnika procesowego.

Elektroniczne poświadczenie przez zgłaszającego lub wnioskodawcę uchwały bądź postanowienia o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i skonsolidowanego sprawozdania finansowego grupy kapitałowej oraz o podziale zysku lub pokryciu straty następuje z chwilą wprowadzenia tych dokumentów do systemu teleinformatycznego.

Zgłoszenie podlega automatycznej weryfikacji za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.

Po pozytywnej weryfikacji złożonego wniosku oraz zakończeniu postępowania rejestrowego, wszystkie sprawozdania finansowe zamieszczone zostaną  w Repozytorium Dokumentów Finansowych (RDF), skąd następnie będą przesyłane za pośrednictwem tego samego systemu do Centralnego Rejestru Danych Podatkowych prowadzonego przez Szefa (Sekretarza Stanu) Krajowej Administracji Skarbowej

W wyroku z dnia 07 grudnia 2017r. (sygn. akt II PK 323/16) SN uznał, że w sytuacji, gdy pracownik jest przywracany do pracy, a następnie jest czasowo przesuwany do innej pracy w trybie art. 42 par. 4 Kodeksu pracy, to można mówić o wykonaniu prawomocnego orzeczenia sadu. Pracodawca – zdaniem SN – ma do tego prawo i przyjęcie przywróconego pracownika, a następnie przesunięcie go do innej pracy jest wykonaniem wyroku. Jeżeli jednak pracodawca będzie ponawiał takie powierzanie innych prac, to może to wskazywać na inne cele, niż wykonanie wyroku; być może nawet na obejście prawomocnego orzeczenia w zamiarze pozbycia się przywróconego pracownika.

W wyroku z dnia 29 listopada 2017r. (sygn. akt I PK 358/16) SN uznał, że zawarcie umowy ubezpieczenia OC, zwalniającej potencjalnego pracodawcę z odpowiedzialności za skutki czynności wykonywanych przez zatrudnionego, wskazuje na cywilnoprawną podstawę zatrudnienia, a nie stosunek pracy – gdyż eliminuje element ryzyka pracodawcy. W normalnych warunkach to pracodawca odpowiada za czynności wykonywane przez podwładnego.

Sąd Okręgowy w Płocku w wyroku z dnia 19 października 2017r. (sygn. akt VI U 1144/16) uznał, że różnicowanie sytuacji pracowników w zależności od tego, czy posiadają dzieci w wieku od 1 do 14 lat stanowi kryterium socjalne będące wystarczającą i realną przesłanką wydatkowania środków z ZFŚS.

TSUE w wyroku z dnia 29 listopada 2017r. (C-201/15) uznał, że pracownik, któremu pracodawca odmawia wypłaty wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy, (czyli w praktyce: nie udziela urlopu wypoczynkowego) może przenosić prawo do corocznego urlopu na kolejne okresy rozliczeniowe, aż do rozwiązania umowy o pracę. Takie stanowisko stoi w sprzeczności z polskimi przepisami dotyczącymi okresu przedawnienia (aktualnie urlop wypoczynkowy pracownika przedawnia się z upływem 3 lat).

W stanowisku z dnia 07 grudnia 2017r. MRPiPS uznało, że w przypadku rekompensaty pracy w godzinach nadliczbowych czasem wolnym od pracy, pracownik nie może otrzymać wynagrodzenia w kwocie niższej niż minimalne wynagrodzenie przysługujące w danym roku. Dotyczy to zwłaszcza sytuacji, gdy pracownik wynagradzany jest stawką minimalną, a czas wolny oddawany jest w innym miesiącu, niż miesiąc wystąpienia godzin nadliczbowych. Pomimo, że w takiej sytuacji za czas nieprzepracowany, co do zasady nie należy się wynagrodzenie, to pracownik powinien otrzymać wyrównanie do minimalnego wynagrodzenia.

W wyroku z dnia 07 lutego 2018r. (sygn. akt II PK 22/17) Sąd Najwyższy uznał, że kryterium stażu pracy może być przyczyną różnicowania wynagrodzenia, ale nie we wszystkich zawodach i nie dla każdego stanowiska. W stanowisku Sądu czytamy, że „nie można kategorycznie twierdzić, że jeżeli u pracodawcy istnieje już składnik płacy, uzależniony od długości zatrudnienia (w sprawie: dodatek stażowy), to eliminuje on całkowicie możliwość kształtowania wysokości wynagrodzenia zasadniczego wg kryterium doświadczenia zawodowego. Ale powinno to być uzależnione od rodzaju pracy wykonywanej przez danego pracownika. Nie zawsze bowiem kryterium stażu pracy czy doświadczenia zawodowego powinno mieć tak duże znaczenie przy ustalaniu wysokości płac”.

W stanowisku z dnia 07 grudnia 2017r. MRPiPS wyjaśniło, że przerwa, o której mowa w art. 141 Kodeksu pracy – stosownie do przyjętych np. w prawie zakładowym postanowień, może przysługiwać pracownikom „we wszystkie dni, w które wykonują oni/będą wykonywać umówioną pracę (wówczas obowiązuje ona także w przypadku wykonywania poleconej pracownikowi przez pracodawcę pracy w dniu wolnym od pracy z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy lub w niedzielę), albo tylko w dni, w które pracownik wykonuje pracę zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy np. dni od poniedziałku do piątku lub nawet tylko w niektóre, określone dni tygodnia (np. środy i piątki)”.

W wyroku z dnia 30 listopada 2017r. Sąd Okręgowy w Suwałkach uznał, że w przypadku obowiązku wysłuchania pracownika przy nakładaniu kary porządkowej, nic nie stoi na przeszkodzie, aby formą wysłuchania była rozmowa telefoniczna.

W Dzienniku Ustaw z dnia 13 lutego 2018r. poz. 357 opublikowano Ustawę z dnia 10 stycznia 2018r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze skróceniem okresu przechowywania akt pracowniczych oraz ich elektronizacją. Ustawą zmieniono m.in. Ustawę z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy [wejście w życie: 01 stycznia 2019r.], poprzez m.in.:

– zastąpienie zapisu art. 86 par. 3 nową treścią jak następuje:

„Wypłata wynagrodzenia jest dokonywana na wskazany przez pracownika rachunek płatniczy, chyba że pracownik złożył w postaci papierowej lub elektronicznej wniosek o wypłatę wynagrodzenia do rąk własnych”

– dodano nowe zapisy dot. prowadzenia i okresów przechowywania akt osobowych (art. 94.4-94.12), przy równoczesnej zmianie treści art. 94 pkt 9a oraz 9b.

Jak wyjaśnił resort rozwoju (na stronie internetowej www.mr.gov.pl): „(…) Ustawa ma dwa założenia. Po pierwsze, pracodawcy będą przechowywać akta pracownicze krócej: 10, zamiast obecnych 50 lat. Po drugie, będą mogli prowadzić taką dokumentację w postaci elektronicznej (…)”.

W wyroku z dnia 10 stycznia 2018r. (skarga nr 1874/13) ETPC uznał, że zamaskowany monitoring jako środek ochrony uprawnień pracodawcy, to zbyt inwazyjne narzędzie, które narusza prawa pracowników do ochrony życia prywatnego (art. 8 konwencji).

W Dzienniku Ustaw z dnia 05 lutego 2018r. poz. 305 opublikowano Ustawę z dnia 10 stycznia 2018r. o ograniczeniu handlu z niedziele i święta oraz w niektóre inne dni. Ustawą zmieniono m.in. Ustawę z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy [wejście w życie: 01 marca 2018r.], poprzez m.in.:

– nadano nową treść art. 151.9 par. 2 jak następuje:

„Za pracę w niedzielę i święto, w przypadkach, o których mowa w art. 151.10, uważa się pracę wykonywaną między godziną 6.00 w tym dniu a godziną 6.00 w następnym dniu, chyba że u danego pracodawcy została określona inna godzina”.

– dodano art. 151.9b o treści:

„Ograniczenia w wykonywaniu pracy w placówkach handlowych w niedziele i święta oraz w dniu 24 grudnia i w sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy określają przepisy ustawy z dnia 10 stycznia 2018r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni (Dz.U. poz. 305)”.

Oświadczenie o powierzeniu pracy cudzoziemcowi

• Tak jak dotychczas, dla obywateli Armenii, Białorusi, Federacji Rosyjskiej, Mołdawii oraz Ukrainy istnieje możliwość zarejestrowania oświadczenia o powierzeniu pracy we właściwym Powiatowym Urzędzie Pracy, które uprawnia do podjęcia i wykonywania pracy maksymalnie przez 180 dni w okresie kolejnych 12 miesięcy niezależnie od liczby pracodawców. Od 1 stycznia 2018 r. wprowadzono opłatę za rejestrację oświadczenia w wysokości 30 zł. Opłata ta jest bezzwrotna. Oświadczenia będą rejestrowane w specjalnej ewidencji. Powiatowy Urząd Pracy zarejestruje oświadczenie w terminie do 7 dni (roboczych). Odmowa rejestracji oświadczenia przybierze formę decyzji administracyjnej.
• Wprowadzono osobne wzory oświadczeń dla tzw. pracodawców bezpośrednich oraz agencji pracy tymczasowej. Pracodawca ma obowiązek poinformować Powiatowy Urząd Pracy o podjęciu przez cudzoziemca pracy, a najpóźniej 7 dni od daty wpisanej jako data rozpoczęcia pracy ma obowiązek poinformować o niepodjęciu pracy. Niedopełnienie tego obowiązku grozi karą grzywny.
• Do składanego oświadczenia o zamiarze powierzenia pracy należy dołączyć następujące dokumenty:
• kopię pierwszej strony paszportu (jeżeli cudzoziemiec przebywa za granicą) lub kopie wszystkich wypełnionych stron (jeżeli cudzoziemiec znajduje się w Polsce);
• aktualny odpis KRS lub CEIDG;
• dowód uiszczenia opłaty od oświadczenia;
• oświadczenie o niekaralności pracodawcy za wymienione w oświadczeniu przestępstwa, które składa się pod groźbą odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania.
• Wymóg składania oświadczeń pod groźbą odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania skomplikował proces legalizacji zatrudnienia, ponieważ stawia pod znakiem zapytania możliwość podpisywania ich przez pełnomocnika. Poglądy w orzecznictwie w kwestii podpisywania jakichkolwiek oświadczeń pod groźbą odpowiedzialności karnej są rozbieżne, ale przyjmuje się, że te okoliczności dotyczą bezpośrednio pracodawcy, więc winne być podpisane przez organ uprawniony do reprezentacji pracodawcy (wg KRS). Ostatnio w niektórych Powiatowych Urzędach Pracy przyjęła się następująca praktyka: przedkłada się oświadczenie podpisane przez pracodawcę według reprezentacji, a jeżeli dokumenty rejestracyjne są składane przez pełnomocnika, to oświadczenie pobiera się również od niego (urzędy pobierają dwa oświadczenia równolegle).

Zezwolenie na pracę

• Tak jak w przypadku rejestracji oświadczeń, przy zezwoleniach na pracę zostały nieco zmodyfikowane i wprowadzone osobne wzory wniosków dla tzw. pracodawców bezpośrednich oraz agencji pracy tymczasowej, a także został wprowadzony wymóg dołączenia oświadczenia o niekaralności pracodawcy za określone w oświadczeniu przestępstwa, które składa się pod groźbą odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania. Jego brzmienie jest identyczne, jak w przypadku oświadczeń o powierzeniu pracy. Analogiczna jest również kwestia związana z wymogiem podpisywania tychże dokumentów przez osoby upoważnione do reprezentacji pracodawcy (wg KRS).

Zezwolenie na pracę sezonową

• Został wprowadzony nowy typ zezwolenia na pracę sezonową typu „S”. Zezwolenie na pracę sezonową wydaje starosta właściwy ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania podmiotu powierzającego wykonywanie pracy sezonowej. Zezwolenie takie dotyczy cudzoziemca, który wykonuje pracę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie następujących działalności: ROLNICTWO, LEŚNICTWO, ŁOWIECTWO I RYBACTWO oraz DZIAŁALNOŚĆ ZWIĄZANA Z ZAKWATEROWANIEM I USŁUGAMI GASTRONOMICZNYMI (szczegółowy wykaz zawiera rozporządzenie Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie podklas działalności według Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD), w których wydawane są zezwolenia na pracę sezonową cudzoziemca) na podstawie umowy z podmiotem, którego siedziba lub miejsce zamieszkania albo oddział, zakład lub inna forma zorganizowanej działalności znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
• Jeżeli cudzoziemiec zamierza ubiegać się o wizę, starosta wpisuje wniosek o wydanie zezwolenia typu S do specjalnej ewidencji i wydaje pracodawcy zaświadczenie o wpisie, które ten przekazuje cudzoziemcowi. To zaświadczenie przedkładane jest do wniosku o wizę.
• Po wjeździe cudzoziemca do Polski pracodawca przedkłada staroście, który wydał wniosek, oświadczenie o zgłoszeniu się cudzoziemca do pracy sezonowej oraz kopię dokumentu podróży z ważną wizą w celu wykonywania pracy sezonowej lub potwierdzeniem wjazdu w ramach ruchu bezwizowego. W oświadczeniu pracodawca zamieszcza informację o adresie zakwaterowania cudzoziemca w okresie jego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
• Do wniosku o zezwolenie typu S dołączane jest również oświadczenie pracodawcy o niekaralności za określone przestępstwa, zgodnie z uwagami przedstawionymi powyżej.

Zezwolenie na pobyt czasowy i pracę

• Zasadniczo w tej kwestii nic się nie zmieniło, oprócz tego, że obecnie stroną postępowania o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy i pracę jest wyłącznie cudzoziemiec. Modyfikacji uległ wniosek o zezwolenie na pobyt czasowy oraz załącznik nr 1 dotyczący rodzaju powierzonej pracy. W przypadku tego ostatniego, do formularza wprowadzono wspomniane już wyżej oświadczenie o niekaralności pracodawcy za określone przestępstwa oraz rygor odpowiedzialności karnej za fałszywe informacje podane w załączniku.

Terminy załatwiania spraw w urzędach

• Sygnalizujemy, że w ostatnim czasie znacząco wydłużył się czas załatwiania spraw związanych z legalizacja pobytu i pracy cudzoziemców. Częściowo ma to związek z wdrażaniem nowych przepisów, a częściowo z ilością wniosków obsługiwanych przez urzędy.
• Przykładowo, sprawy związane z uzyskiwaniem zezwoleń na pracę typu „A” które trwały jeszcze na początku 2018 roku ok. 4 – 5 tygodni, obecnie są awizowane do załatwienia po 2 miesiącach; sprawy związane z uzyskiwaniem zezwoleń na pracę i pobyt są awizowane jako trwające nawet od 4 do 5 miesięcy, w zależności od sprawy, a następnie ok. 2 miesięcy na uzyskanie samej karty pobytu.